Rolak kudeatu: berrikuspenen arteko aldeak

MoodleDocstik
Hona jauzi:nabigazioa, bilatu
No edit summary
 
(2 erabiltzailek tartean egindako 45 berrikusketa ez dira erakusten)
1. lerroa: 1. lerroa:
{{Rolak}}
{{Rolak}}
{{Moodle 1.7}}


Kokapena: ''Gunearen kudeaketa'' > ''Erabiltzaileak'' > ''Baimenak'' > ''Rolak definitu''
Kokapena: ''Gunearen kudeaketa'' > ''Erabiltzaileak'' > ''Baimenak'' > ''Rolak definitu''


Moodle 1.7-k aukera ematen dio kudeatzaileari Moodle gunean dauden rolak gaineratu edo editatzeko.  Gogoan izan Moodle-k berezko 7 rol dituela eta aukerakoa dela rolak gaineratu eta editatzea.
Rolak definitu orriak hiru pestaina ditu rolak kudeatzeko, [[Rolak esleitzea baimendu|rolak esleitzea baimentzeko]] eta [[Rolak kentzea baimendu|rolak kentzea baimentzeko]].
 
Rolak kudeatu pestainak zure guneko rolen zerrenda du. Editatu zutabeak rolak editatzeko eta ezabatzeko ikonoak ditu eta baita rolak zerrendan gora eta behera mugitzeko (rolak Moodle-n han eta hemen zerrendatzeko moduari eragiten dio).


==Berezko rolak==
==Berezko rolak==


Moodle-k aurredefinitutako 7 rol ditu. [[Rolak kudeatu| Beste rol batzuk ere sor]] daitezke kudeaketa blokean, also found under User.
Moodle-k aldez aurretik definitutako 7 rol ditu:
 
* [[Kudeatzaile-rola|Kudeatzailea]]
* [[Ikastaro-sortzailea]]
* [[Irakasle-rola|Irakaslea rola]]
* [[Irakaslea#Edizio_baimenik_gabeko_irakaslea|Edizio-baimenik gabeko irakaslea]]
* [[Ikaslea]]
* [[Bisitari-rola|Bisitaria]]
* [[Autentifikatutako erabiltzailea]] (Moodle 1.8tik aurrera)
 
==Rola editatu==


*Kudeatzailea- [[Kudeatzailea gehitu]]
[[Image:Rolak_kudeatu.jpg|thumb|Rolak kudeatzen]]
*Ikastaro sortzailea  - [[Ikastaro sortzailea|Ikastaro-sortzailea]]
Rola editatzeko:
*Irakaslea - [[Irakaslea]]
*[[Irakaslea#Edizio_baimenik_gabeko_irakaslea|Edizio-baimenik gabeko irakaslea]]
*Ikaslea - [[Ikaslea]]
*Bisitaria - [[Bisitarien sarrera]]
*[[Autentifikatutako erabiltzailea]]


==Rolak definitu==
#Gunearen kudeaketa-blokeko Baimenak estekari sakatu eta gero Rolak definitu.
#Sakatu editatu nahi duzun rolari dagokion editatu ikonoari, adib. ikaslea.
#Rola editatzeko orrian, aldatu nahi dituzun baimenak.
#Segi orrian behera eta sakatu "Aldaketak gorde" botoiari.


Hauek dira rolak definitu orriko hiru leihatilak.
==Beste rol bat gehitu==
[[Irudi:Rolen_definiziorako_taula.jpg|center]]


*Rolak kudeatu - Rol berri batentzat baimenak gaineratu eta definitzeko gunea, edo dagoeneko Moodle-n diren rolen izenak edota baimenak editatzeko.
Beste rol bat gehitzeko:
*[[Rolak esleitzea baimendu]] - Zein rolek eslei ditzakeen erailtzaileak beste rol batera ezartzen duen matriza.
#Sakatu Gunearen Kudeaketa blokeko Erabiltzaileak, Baimenak atalean aukeratu Rolak definitu.
*[[Rolak kentzea baimendu]] - Zein rolek ken dezakeen aldez aurretik esleitutako rola ezartzen duen matriza. Berez kudeatzaileak bakarrik ken dezake esleitutako edozein rol.
#Sakatu "Rola gehitu" botoiari.
#Rola gehitzeko orrian, eman izena rolari. Rolaren izena hainbat hizkuntzatarako behar baduzu [[Eduki eleanitzak|Eduki eleanitzak]] erabil dezakezu. Hau adibidez, <code><nowiki><span lang="en" class="multilang">Teacher</span> <span lang="eu_es" class="multilang">Irakaslea</span></nowiki></code>. Multi-lang syntax erabiliz gero ''Kate guztiak iragazi''k definituta egon beharko luke [[Iragazkien ezarpenak|iragazkien ezapenetan]].
#Eman rolari izen labur esanguratsua. Beharrezkoa da izen laburra Moodle-ko beste plugin batzuetarako (adib. erabiltzaileak fitxategi batetik inportatzeko edo izen emateak plugin bat erabilita egiteko).
#Eman deskribapena rolari (aukerakoa).
#Baimenak ezartzea derrigorrezkoa da.
#Sakatu "Rola gehitu" botoiri.


==Baimenak==
==Baimenak==
Baimenen matrizak oso modu argia eskaintzen du rolei (erabiltzaile-motei) eskubideak esleitzeko. Kontu handiz egin behar da baimenen esleipena edo edizioa. Aldaketa batek nahi ez den ondorio larria izan dezake, edo an annoying effect that will be hard to understand the cause.


Baimenak 150 lerrotan daude jasota eta bakoitzari 4 baimen ezberdin ezar dakioke. 21 kategoriatan daude bilduta. Biziki gomendatzen dizugu ez aldatzeko HEREDATUTAKO rolak. Zerrendaren hasieran daude hauek.
;Ezarri gabea
:Hau da rol bat sortzen denean, baimen guztien berezko balorea.


[[Irudi:Baimenak_definitzeko_taula.jpg|center]]
;Baimendu
:Hau aukeratuta rol hau esleituta duenari gaitasun honetarako baimena ematen ari zara. Baimen hau rola esleitutako testuinguruan aplikatuko da eta baita horren "azpiko" testuinguruetan ere. Adibidez, rola ikastaro batean esleitutako ikaslea rola bada, ikasleek ikastaro horretako foro guztietan izango dute "eztabaida berriak hasi" aukera, baldin eta hainbat forok ez badute baimena kendu bat edo gaitasun honetarako Abisua eman edo Debekatu balorea duen beste esleipen bat.


===Baimenak: hitz gakoak===
;Debekatu
Txikienetik handienera, orokorrenetik zehatzenera.
:Hau aukeratuta gaitasun honetarako baimena kendu egiten diozu, baita rol hau duen erabiltzaileeak goragoko testuinguru batean baimen hau badu ere.


*Heredatu - aurreko kontestutik pasatzen utzi [maila baxuena, beti galtzaile da]
;Ukatu
*Baimendu- gertatzen edo baimentzen uzten du [abisua eman-en maila bera]
:Ez da ohikoa hau behar izatea, baina agian inoiz rol bati erabat debekatu nahi izango diozu baimen bat inola ere beheragoko testuinguru batean izan EZ dezan. Hau behar izateko adibide bat hauxe da: kudeatzaile batek pertsona bat debekatu egin nahi dio eztabaida berriak hastea gune osoko edozein forotan. Kasu horretan gaitasun horretan "Debekatu" ezarrita duen rol bat sor dezakezu eta berau esleitu erabiltzaile horri sistema testuinguruan.
*Abisua eman - altua [baimendu-ren maila bera]
*Debekatu- galerazi [maila altuena, beti irabazle da]


===Baimenak: adibideak===
==Heredatutako rol-motak==
'''Heredatu''': baimena definitu gabe badago, gaitasunerako baimena beste kontestu orokor batetik heredatzen da oraingo kontestura.


'''Baimendu eta Abisua eman''' bata bestea indargabetuko dute gaitasun bera kontestu maila berean ezartzen bada. Hau gertatuz gero, aurreko kontestu mailara joko dugu gaitasun horren baimena zehazteko.
* Heredatutako rol-motak aurreko bertsioekin bateragarriak izan daitezen inplementatu dira.
* 1.8an heredatutako rol-mota aukeratuz gero, (edo 1.7an heredatutako gaitasuna izanez gero) EZ ditu Moodle-ren 1.7aren aurretiko rol batek zituen gaitasun guztiak eskaintzen.
* Komeni da heredatutako rola Moodle 1.7aren aurretiko funtzioen antzeko roletarako: ikaslea/irakaslea/kudeatzailea/ikastaro-sortzailea
* Ez da beharrezkoa heredatutako rol-mota bat aukeratzea kode zaharraren hirugarren zatia erabiltzen ez bada, hau ez baitago Moodle 1.7rako diseinatuta eta honek oraindik ez ditu rolak onartzen.


'''Debekatu''': Gaitasun bat debekatu nahi badugu, it means that the capability cannot be overridden. Debekatuk beti irabazten du eta behin betiko hesia sortzen du.
==Rol berriari buruz==


Rol bakoitzaren gaitasunak ezberdinak direnez eta partaide bakoitzak rol ezberdinak izan ditzakeenez, gaitasunen arteko gatazkak sor daitezke. Baimenen ierarkiak konpontzen du esanez kontestu zehatzago baterako gaitasunak irabaziko duela, unless an prohibit is encountered in a less specific context.  
Rol sortu berriak ez du beste edozein rol ezarri edo kentzeko gaitasunik. Jakina, rol berria aurreko rolaren kopia da bere gaitasun eta guzti. Horretarako gaitasuna behar bada, kudeatzaileak eman egin beharko dio (Gunearen kudeaketa -> Erabiltzaileak-> Baimenak-> Rolak definitu ->  Rolak esleitzea baimendu eta Rolak kentzea baimendu pestainak).


Lehen adibidea. Mikelek ikasle rola du Lehehengo Ikastaroan, ikasle guztiei "Lana" eta "Aisia" wikietan idazteko baimena ematen diena.  Baina Mikelek Bisitari rola du ezarrita modulu mailako kontestu batean ("Maskotak" wikian) eta Bisitariek debekatuta dute Maskotak wikian idaztea.  Beraz, Mikelek "Lana" eta "Aisia" wikietan idatzi ahal du baina ez "Maskotak" wikian".
Rola berria ez da automatikoki ikastaroaren deskribapen zerrendan agertuko zerrendako beste bat kopiatuta sortu baita. Rol berria ikastaroaren zerrendan agertzea nahi baduzu, hala ezarri beharko duzu hemen ''Kudeaketa> Itxura> [[Ikastaro-kudeatzaileak]]''.


Bigarren adibidea. Mirenek "ikasle bihurria" rola du ezarrita eta debekatu egin zaio gune osoko edozein forotan mezurik jartzea. Hala ere, irakasleak "tutore" rola izatea nahi du Zientzia eta Matematika ikastaroko "Zientzia-foroan". Goragoko kontestuko debekatzeko baimenak beti irabazle denez, Mirenez ezin izango du mezurik bidali "Zientzia-foro".
==Rol berria probatzen==
 
Moodle 1.9-tik aurrera, ikastaro bakoitzeko orriko goiko aldeko eskubi aldean dagoen "Aukeratu beste rol bat..." menua erabil dezakezu rol berria probatzeko. Since switching roles confines you to those roles you can assign in a course context, this method is only useful for testing course-scoped capabilities (i.e., it will not be useful for testing permissions that apply outside the course context, like moodle/user:edit).
 
Moodle 1.7.x eta 1.8.x-n rol aldaketa erabiltzailearen azken izen-ematetik izango du eragina, rol berriak ezin baitira "Aukeratu beste rol bat..." funtzioa erabilita probatu.
 
Rolak dituen Moodle-ren edozein bertsiotan sor dezakezu proba-erabiltzailea eta horri rol berria ezarri. Kudeatzaile bezala irten eta sartu berriz proba-erabiltzaile gisa.


==Rolen adibideak==
==Rolen adibideak==
Zergatik nahi dugu rol ezberdinak dituen gunea?  Kontuan hartu
{|  border="0" cellpadding="2"
!width="200"|
!width="200"|
!width="200"|
|-
||*Gunearen diseinatzaileak||*Hezkuntzako ordezkaria||*Hezkuntza-ikuskatzailea||
|-
||*Gonbidatua||*Aditua||*Kanpoko ebaluatzailea||
|-
||*Gurasoak||*Aztertzaileak||*Asteburu bateko Mintegi bateko zuzendaria||
|-
||*Ikasle ohia||*Bisitaria||*Ikasleak||
|-
||*Gonbidatutako hizlaria||*Ikasle gaia||*Idazkaria
|-
||*Liburuzaina||*Irakaslea||*Irakasle-laguntzailea||


|}
 
*[[Ikuskatzaile-rola|Ikuskatzailea]] - baimena duten kanpoko ikuskatzaileei ikastaro guztiak ikusten uzteko (matrikulatu beharrik izan gabe)
*[[Guraso rola|Gurasoa]] - baimena duten guraso/tutoreei euren seme-alaba eta bestelakoei buruzko hainbat informazio ikusten uzteko
*[[Demo irakasle-rola|Demostrazioko irakaslea]] - aldatu ezin den pasahitza duen demostrazioko irakasle kontua emateko
*[[Foro-moderatzailea]] - baimena duen erabiltzaile bati foro jakin batean mezuak editatzen edo ezabatzen, eztabaidak bereizten eta beste foroetara mugitzen uzteko
*[[Partaide-giltzaren zaintzailea]] - ikastaro bateko [[Partaide-giltza|partaide-giltza]] gordetzeko izendatu den pertsona aukeratzeko
*[[Egutegiaren editore-rola]] - erabiltzaile bati guneko ekitaldiak egutegian gaineratzen uzteko
*[[Blogari-rola]] - blogetan aritzen erabiltzaile jakinei bakarrik uzteko


==Oinarrizko kontzeptuen definizioa==
==Oinarrizko kontzeptuen definizioa==

Hauxe da oraingo bertsioa, 15:49, 21 Apirila 2008 data duena

Kokapena: Gunearen kudeaketa > Erabiltzaileak > Baimenak > Rolak definitu

Rolak definitu orriak hiru pestaina ditu rolak kudeatzeko, rolak esleitzea baimentzeko eta rolak kentzea baimentzeko.

Rolak kudeatu pestainak zure guneko rolen zerrenda du. Editatu zutabeak rolak editatzeko eta ezabatzeko ikonoak ditu eta baita rolak zerrendan gora eta behera mugitzeko (rolak Moodle-n han eta hemen zerrendatzeko moduari eragiten dio).

Berezko rolak

Moodle-k aldez aurretik definitutako 7 rol ditu:

Rola editatu

Rolak kudeatzen

Rola editatzeko:

  1. Gunearen kudeaketa-blokeko Baimenak estekari sakatu eta gero Rolak definitu.
  2. Sakatu editatu nahi duzun rolari dagokion editatu ikonoari, adib. ikaslea.
  3. Rola editatzeko orrian, aldatu nahi dituzun baimenak.
  4. Segi orrian behera eta sakatu "Aldaketak gorde" botoiari.

Beste rol bat gehitu

Beste rol bat gehitzeko:

  1. Sakatu Gunearen Kudeaketa blokeko Erabiltzaileak, Baimenak atalean aukeratu Rolak definitu.
  2. Sakatu "Rola gehitu" botoiari.
  3. Rola gehitzeko orrian, eman izena rolari. Rolaren izena hainbat hizkuntzatarako behar baduzu Eduki eleanitzak erabil dezakezu. Hau adibidez, <span lang="en" class="multilang">Teacher</span> <span lang="eu_es" class="multilang">Irakaslea</span>. Multi-lang syntax erabiliz gero Kate guztiak iragazik definituta egon beharko luke iragazkien ezapenetan.
  4. Eman rolari izen labur esanguratsua. Beharrezkoa da izen laburra Moodle-ko beste plugin batzuetarako (adib. erabiltzaileak fitxategi batetik inportatzeko edo izen emateak plugin bat erabilita egiteko).
  5. Eman deskribapena rolari (aukerakoa).
  6. Baimenak ezartzea derrigorrezkoa da.
  7. Sakatu "Rola gehitu" botoiri.

Baimenak

Ezarri gabea
Hau da rol bat sortzen denean, baimen guztien berezko balorea.
Baimendu
Hau aukeratuta rol hau esleituta duenari gaitasun honetarako baimena ematen ari zara. Baimen hau rola esleitutako testuinguruan aplikatuko da eta baita horren "azpiko" testuinguruetan ere. Adibidez, rola ikastaro batean esleitutako ikaslea rola bada, ikasleek ikastaro horretako foro guztietan izango dute "eztabaida berriak hasi" aukera, baldin eta hainbat forok ez badute baimena kendu bat edo gaitasun honetarako Abisua eman edo Debekatu balorea duen beste esleipen bat.
Debekatu
Hau aukeratuta gaitasun honetarako baimena kendu egiten diozu, baita rol hau duen erabiltzaileeak goragoko testuinguru batean baimen hau badu ere.
Ukatu
Ez da ohikoa hau behar izatea, baina agian inoiz rol bati erabat debekatu nahi izango diozu baimen bat inola ere beheragoko testuinguru batean izan EZ dezan. Hau behar izateko adibide bat hauxe da: kudeatzaile batek pertsona bat debekatu egin nahi dio eztabaida berriak hastea gune osoko edozein forotan. Kasu horretan gaitasun horretan "Debekatu" ezarrita duen rol bat sor dezakezu eta berau esleitu erabiltzaile horri sistema testuinguruan.

Heredatutako rol-motak

  • Heredatutako rol-motak aurreko bertsioekin bateragarriak izan daitezen inplementatu dira.
  • 1.8an heredatutako rol-mota aukeratuz gero, (edo 1.7an heredatutako gaitasuna izanez gero) EZ ditu Moodle-ren 1.7aren aurretiko rol batek zituen gaitasun guztiak eskaintzen.
  • Komeni da heredatutako rola Moodle 1.7aren aurretiko funtzioen antzeko roletarako: ikaslea/irakaslea/kudeatzailea/ikastaro-sortzailea
  • Ez da beharrezkoa heredatutako rol-mota bat aukeratzea kode zaharraren hirugarren zatia erabiltzen ez bada, hau ez baitago Moodle 1.7rako diseinatuta eta honek oraindik ez ditu rolak onartzen.

Rol berriari buruz

Rol sortu berriak ez du beste edozein rol ezarri edo kentzeko gaitasunik. Jakina, rol berria aurreko rolaren kopia da bere gaitasun eta guzti. Horretarako gaitasuna behar bada, kudeatzaileak eman egin beharko dio (Gunearen kudeaketa -> Erabiltzaileak-> Baimenak-> Rolak definitu -> Rolak esleitzea baimendu eta Rolak kentzea baimendu pestainak).

Rola berria ez da automatikoki ikastaroaren deskribapen zerrendan agertuko zerrendako beste bat kopiatuta sortu baita. Rol berria ikastaroaren zerrendan agertzea nahi baduzu, hala ezarri beharko duzu hemen Kudeaketa> Itxura> Ikastaro-kudeatzaileak.

Rol berria probatzen

Moodle 1.9-tik aurrera, ikastaro bakoitzeko orriko goiko aldeko eskubi aldean dagoen "Aukeratu beste rol bat..." menua erabil dezakezu rol berria probatzeko. Since switching roles confines you to those roles you can assign in a course context, this method is only useful for testing course-scoped capabilities (i.e., it will not be useful for testing permissions that apply outside the course context, like moodle/user:edit).

Moodle 1.7.x eta 1.8.x-n rol aldaketa erabiltzailearen azken izen-ematetik izango du eragina, rol berriak ezin baitira "Aukeratu beste rol bat..." funtzioa erabilita probatu.

Rolak dituen Moodle-ren edozein bertsiotan sor dezakezu proba-erabiltzailea eta horri rol berria ezarri. Kudeatzaile bezala irten eta sartu berriz proba-erabiltzaile gisa.

Rolen adibideak

  • Ikuskatzailea - baimena duten kanpoko ikuskatzaileei ikastaro guztiak ikusten uzteko (matrikulatu beharrik izan gabe)
  • Gurasoa - baimena duten guraso/tutoreei euren seme-alaba eta bestelakoei buruzko hainbat informazio ikusten uzteko
  • Demostrazioko irakaslea - aldatu ezin den pasahitza duen demostrazioko irakasle kontua emateko
  • Foro-moderatzailea - baimena duen erabiltzaile bati foro jakin batean mezuak editatzen edo ezabatzen, eztabaidak bereizten eta beste foroetara mugitzen uzteko
  • Partaide-giltzaren zaintzailea - ikastaro bateko partaide-giltza gordetzeko izendatu den pertsona aukeratzeko
  • Egutegiaren editore-rola - erabiltzaile bati guneko ekitaldiak egutegian gaineratzen uzteko
  • Blogari-rola - blogetan aritzen erabiltzaile jakinei bakarrik uzteko

Oinarrizko kontzeptuen definizioa

  • Rola erabiltzaile batek kontestu batean duen estatusaren identifikatzailea da. Adibidez, teacher, irakaslea eta foro moderatzailea dira rolen adibide.
  • Gaitasuna Moodle-ko eginkizun jakin baten deskribapena da. Gaitasunak rolekin daude lotuta. Adibidez, foro bateko mezuei erantzun ahal izatea da gaitasun bat.
  • Baimena rol jakin baten gaitasun jakin bati ezartzen zaion balioa da. Adibidez, erabili baimena debekatu ikasle guztiei foroetan idazteko baimena debekatzeko.
  • Kontestua Moodle-ko "gune" bat da, bai ikastaroa, jarduera-moduluak, liburuak, foroak, e.a.
  • Baimen ierarkiak zein baimenek irabazten duen edo ezarriko den bi baimenen arteko gatazka dagoenean. Adibidez, guneak baimena ematen die ikasle guztiei foroetan idazteko, baina irakasle batek kendu egin nahi die eskubide hori ikastaro jakin batean. Baimenen ierarkiak emango dio orduan aukera ikasleari ikastaro batean idatzi ahal izateko baina ez beste ikastaro batean.